خانه کوچک اخیرا شهردار تهران در رابطه با موضوعی به نام خانه های 30 متری صحبت کردند. امروزه که معمولا در کلانشهرها جمعیت زیاد بوده و به نسبت آن میزان واحدهای مسکونی قابل سکونت کمتر می باشد که مردم توان خرید یا اجاره آن ها را داشته باشند.
با این حال عمده افراد به دلیل کم بودن تعداد افراد خانواده و توان خرید کمتر رو به سمت خانه و آپارتمان های بسیار کوچک مثلا 30 یا 40 متری آورده اند.
خانه کوچک و کم متراژ
با توجه به اینکه این سبک از زندگی با فرهنگ ما ایرانی ها همخوانی ندارد و از قدیم ، عادت به دید و بازدید و مهمانی داشتیم ، زندگی در این مساحت از آپارتمان ها این فرهنگ را کم کم از بین می برد.
زندگی در خانه کوچک در غرب رواج دارد و این نوع زندگی ها بر روحیه و دیدگاه های فرد تاثیر ویژه ای خواهد داشت.
با این حال در ادامه به برخی ویژگی ها ، تاثیرات ، مزایا و معایب این روش زندگی اشاره کردیم.
در حین مطالعه ادامه مطلب پیشنهاد میکنیم که از پروژه ی برج رونیکا پلاس مجلل ترین برج اداری دیدن کنید.
خانه کوچک روش زندگی ایرانی اسلامی
اگرچه ساخت انبوه خانه کوچک می تواند در قیمت نهایی ساختمان تاثیر مثبتی داشته باشد و در خانه دار شدن بسیاری از جوانان موثر باشد.
اما با وجود تمامی فواید ، این نوع زندگی با سبک زندگی ایرانی اسلامی سازگار نیست. گذشته از مسائل، چالش و مشکلات فردی اجتماعی و روحی روانی که زندگیهای فشرده در آپارتمانهایی به سبک غربی برای افراد و خانواده ها دارد (از قبیل افسردگی، دامن زدن به بحران طلاق، تمایل به عدم فرزندآوری یا نهایتا سه نفره بودن خانواده، حذف سنت «صله رحم» و …)، زندگی در چنین واحدهایی با حل مهمترین چالش جمعیتی کشور نیز در تقابل است.
ساخت واحدهای مسکونی ۳۰ متری (سوئیت های بدون اتاق خواب) و فروش آنها به زوجین جوان اگرچه در گام نخست طرحی است برای خانهدار شدن زوجین در طول سالهای نخست زندگی آنها و امیدوار شدن به امکان تبدیل به احسن این واحد در سال های بعدی زندگی، اما در عمل به طرحی منجر میشود که زوجین جوان را از امکان فرزندآوری محروم کند.
نهایتا نیز بخش عمده ای از دارندگان این واحدها، امکان تبدیل به احسن کردن این واحدها را به دلیل بالا بودن قیمت مسکن و احتمال ادامه دار شدن تورم مسکن در سال های آتی، سلب میکند.
این مطلب را هم بخوانید: انواع سند زمین و قولنامه
حل مشکل خانه دار شدن با مسکن ملی
در ابتدا این طرح به نام مسکن مهر بود اما در ابتدای دولت یازدهم به طرح ملی مسکن تغییر نام پیدا کرد. این طرح ها در حالی اعلام شده که اساسا طرح مسکن اجتماعی در بسیاری از کشورهایی که در حال اجراست.
به معنی مالک واحدِ ارزان شدن نیست. بلکه به معنی ساخت واحدهایی است که مالکیت آنها در دست دولت های ملی یا محلی (شهرداری ها) باقی می ماند.
ولی برای مدت معلومی مثلا ۵ سال در اختیار زوج های جوان قرار میگیرد تا بتوانند با استفاده از سیستمهای تأمین مالی همچون پس انداز یا تسهیلات کم بهره به خرید واحد مسکونی مناسب اقدام کنند.
بر اساس آخرین آمار سرشماری جمعیت در سال ۹۵، تعداد خانوارهای ایرانی ۲۴.۵ میلیون و تعداد واحدهای مسکونی موجود ۲۶ میلیون محاسبه شده است .
در اینصورت ۲.۶ میلیون واحد مسکونی خالی در کشور داریم. این گزارشات نشان دهنده این است که کشور با مشکل کمبود مسکن روبه رو نیست.
بلکه با مشکل نحوه توزیع عادلانه مسکن به دلیل نبود ابزارهای مالیاتی همچون پایه مالیاتی عایدی سرمایه و عدم اجرای قوانین مالیاتی کنترل کننده مانند مالیات بر خانه های خالی به علت تهیه نشدن سامانه ملی املاک و اسکان از سوی وزارت راه و شهرسازی در تاریخ مقرر در قانون مالیات بر خانه های خالی، مواجه است.
بنابراین اگرچه افزایش تولید مسکن فی نفسه اقدام مثبتی به شمار می رود، اما تا زمانی که ابزارهای کنترلی برای خارج نگه داشتن سوداگران از بازار مسکن اجرایی نشود، احداث حتی واحدهای ۳۰ متری هم ممکن است تأثیر چندانی در خانه دارشدن زوجهای جوان نداشته باشد؛ بلکه به ابزار جدیدی برای جولان سوداگران و سفته بازان در بازار مسکن تبدیل خواهد شد.
مقاله مرتبط با این موضوع: معیار های اصلی هنگام خرید خانه
راه حل خانه کوچک
گرانی مسکن تعداد متقاضیان خانه کوچک را نسبت به گذشته چندین برابر کرده و بیشتر زوجهای جوانی که میخواهند زندگی خود را تازه شروع کنند ترجیح میدهند به جای پرداخت اجارههای سنگین خانهای حتی کوچک و نقلی داشته باشند.
بر اساس تازه ترین آمار شهرداری تهران، هزینه خانواده های تهرانی برای اجاره مسکن از 30 درصد درامد ماهیانه به 50 درصد افزایش پیدا کرده است . این درحالی است که خانواده ها به جز هزینه مسکن برای پوشاک ، خورد و خوراک یا درمان نیاز به هزینه دارند.
گذشته از آن، با توجه به اینکه سامانه ملی املاک و اسکان راه اندازی نشده و هیچ آمار دقیقی از وضعیت مالکیت افراد در بازار مسکن وجود ندارد، امکان شناسایی افراد نیازمند در استفاده از واحدهای کم متراژ نیز وجود ندارد.
این در حالی است که برخی از خانواده ها حتی تا 70 درصد از میزان درامد ماهیانه خود را برای اجاره خانه خود هزینه می کنند. به همین دلیل تعدادی از خانواده ها برای رهایی از اجاره های بالا به اطراف کلانشهر ها مهاجرت می کنند.
این مسئله را در شهری مثل تهران شاهد هستیم. بر اساس آخرین آماری که وزیر کشور اعلام کرده حدود 11میلیون حاشیهنشین در کشور وجود دارد.
بسیاری از شهروندان در کشورهای اروپایی و آسیای شرقی در خانههای با متراژ بین 30 تا 50 متر مربع زندگی میکنند. مساحت کافی سرانه براساس اسناد سازمانهای مرتبط معادل 14 مترمربع محاسبه شده است.
به این ترتیب داشتن سرانه کمتر از این موارد بهعنوان مشکل سکونتی محسوب میشود. یعنی اگر متوسط جمعیت خانوار ایرانی را 3.3 نفر(براساس سرشماریسال 98) در نظر بگیریم، متراژ واحدهای مسکونی باید حدود 46 متر مربع باشد.
در حین مطالعه ادامه مطلب پیشنهاد میکنیم که از پروژه ی برج رونیکا پلاس مجلل ترین برج اداری دیدن کنید.
خانه کوچک طرفدار بیشتری دارند
در بازار مسکن امروز خانه هایی با متراژ 50 الی 60 متر مربعی طرفدار بیشتری دارند. براساس گزارش رسمی بانک مرکزی از بازار مسکن شهرتهران در تیرماه بیشترین معاملات مسکن مربوط به واحدهای 50 تا 60 متر، 60 تا 70 متر و 70 تا 80 متر است.
در طرحهای جدید ساخت مسکن،شامل بودن واحد های با متراژ کم ضروری می باشد. سیاستگذاران با توجه به تجربه خالی ماندن 2.5میلیون مسکن به این نتیجه رسیدند که واحدهای کوچک مورد تقاضای دهکهای متوسط است و با توجه به افزایش قیمت مسکن توان مالی اقشار متوسط با مسکن کوچک متراژ متناسب است.
از طرف دیگر، تهیه مسکن برای دهکهای پایین و اقشار کم درآمد در قالب مسکن استیجاری هم شامل واحدهای کوچک میشود.
آمار و اطلاعات خانه کوچک
بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ برای شهر تهران نشان میدهد حدود ۴۱درصد از خانواده های تهرانی، اجارهنشین هستند که حدود ۹۰درصدشان در خانههای ۵۰ متری و بیشتر سکونت دارند.
براساس این سرشماری ۱۷درصد خانوارهای اجارهنشین در شهر تهران در واحدهای کمتر از ۵۰ متری زندگی میکنند. ۲۸درصد آنها را خانواده های دو نفره، ۲۷درصد آنها را خانوارهای سه نفره و ۱۹درصد آنها را خانوارهای چهار نفره تشکیل میدهد.
اگر براساس این نمونه، میانگین بعد خانوار را بهطور متوسط 3 نفر در نظر گیریم، متوسط متراژ هر نفر حدود 16 متر خواهد بود. البته فعالان بازار میگویند که حالا شرایط نسبت به 3سال پیش به مراتب بدتر شده و تعداد خانوارهایی که قادر به سکونت در شهرهای حاشیهای تهران نیستند و به دنبال سوییتهایی با متراژ کمتر از 50 متر هستند، چند برابر شده است. حال از این آمار پنج سال گذشته است و شاهد وخیم تر شدن شرایط مسکن و توان خرید مردم هستیم.
البته بر اساس رویکرد دولت و وزارت راه و شهرسازی در ساخت مسکن ملی ، باید شاهد کاهش قیمت های مسکن و بهبود توان خرید و اجاره مردم در خانه های بهتر و بزرگتر باشیم.